Meerjarendoelstellingen Stichting IJlst 75

Beleidsplan 2014 – 2018

Stichting IJlst 750

Voorwoord

Bezorgdheid over de leefbaarheid van IJlst is in 2012 de verbindende factor geweest die een aantal IJlsters bijeen heeft bracht om na te denken over de wijze waarop ze een bijdrage konden leveren aan een beter woon-, werk- en leefmilieu van IJlst. Naast het nadenken over en initiëren van concrete initiatieven, is afstemming en borging ervan een belangrijk geweest. Dit heeft geresulteerd in het oprichten van Stichting IJlst 750.

Een jaar na de oprichting van de stichting zijn we in het licht van de ontstaansgeschiedenis trots en tevreden met de tot nu toe behaalde resultaten, de wijze waarop de stichting zich heeft gepresenteerd en de samenwerking met werkgroepen en andere partners. Tegelijkertijd zien we kansen voor verbetering, maar bovenal zien we kansen voor uitbreiding van activiteiten die tegemoet komen aan onze doelstellingen. Het jaar 2018 is daarbij de voorlopige ‘stip aan de horizon’; in dat jaar viert IJlst 750 jaar stadsrechten.

Voor u ligt het beleidsplan 2014-2018 van de Stichting IJlst 750. Dit beleidsplan is geschreven voor een ieder die zich betrokken voelt bij de stichting, haar doelstellingen en activiteiten en in het bijzonder voor onze (potentiële) donateurs. Tevens dient het, een jaar na oprichting, voor de stichting zelf als kader waarbinnen zij haar beleid de komende jaren verder vorm zal geven, waarbij de statutaire doelstellingen leidend zijn. Het geeft richting aan alle initiatieven die onder verantwoordelijkheid van de stichting ten uitvoer zullen worden gebracht in (de opmaat naar) het jaar 2018: IJlst 750 jaar stadsrechten.

IJlst, zomer 2014

Inleiding – oorsprong

Stichting IJlst 750 kent een ontstaansgeschiedenis vanaf 2012. In de herfst van dat jaar lanceerden een achttal betrokken, maar ook enigszins bezorgde inwoners van IJlst hun ‘Plan 8 van IJlst’. In dat plan werd een aantal (financieel onderbouwde) voorstellen beschreven die volgens de indieners als aanjager van maatschappelijke en economische activiteit konden dienen, een zgn. katalysator van verlevendiging. Met het aantrekkelijker maken van IJlst voor gasten werd een stimulans voor de lokale economie en het voorzieningenniveau beoogd. Concreet werden onder andere benoemd een ‘openluchtmuseum’ genaamd ‘IJlst 1868’, een decentraal horecaconcept de ‘Th-Eegracht’, het bedenken en uitzetten van 8 toeristische wandel-, fiets- en vaarroutes in en rondom IJlst en de herbestemming van het pand van voormalig Boekhandel Visser.

De initiatiefnemers van ‘Plan 8 van IJlst’ hadden de wind in de zeilen. De plannen sloten namelijk goed aan bij een aantal hoofdlijnen uit het ‘Masterplan IJlst Houtstad’ dat in het kader van het Friese Merenproject (Fase 2) was opgesteld en in 2011 door de voormalige gemeente Wymbritseradiel was bekrachtigd. Hiermee was een bestuurlijke basis aanwezig voor de door de bewoners gewenste ontwikkeling. Een aantal voorstellen uit ‘Plan 8 van IJlst’ werden door het gemeentebestuur dan ook subsidiabel geacht, waardoor een rechtsvorm in het leven geroepen moest worden: Stichting IJlst 750, hiermee meteen de horizon verbredend. Want vanaf de aftrap van de stichting werd niet alleen ingezet op realisatie van een aantal in ‘Plan 8 van IJlst’ genoemde projecten, maar in de opmaat naar de viering van 750 jaar stadsrechten ook op toekomstig uit te voeren projecten met als overkoepelend doel het vergroten van de leefbaarheid van IJlst. Hoewel een vertegenwoordiging van deze pioniers van het eerste uur aanvankelijk het bestuur van de nieuw gevormde stichting bemande, was het accent met name gelegen in de uitvoering van de projecten. Het bestuur van de stichting kende na een jaar een nieuwe bezetting.

Doelstellingen en positie

Missie en doel

Stichting IJlst 750 kent twee centrale doelstellingen:

  1. De organisatie en coördinatie van festiviteiten in het ‘kroonjaar’ 2018.
  2. Het vergroten van de leefbaarheid van de stad.

De stichting acht het haar missie in de opmaat naar 2018 zoveel mogelijk saamhorigheid te creëren onder de bewoners van IJlst. Initiatieven die zich richten op het verfraaien van de stad, het aanwakkeren van historisch besef, het verbeteren van de voorzieningen en het vergroten van de band tussen inwoners en de stad IJlst, staan in de visie van de stichting nadrukkelijk ten dienste van het vergroten van de leefbaarheid. De stichting is van doel de stad daardoor, ook voor toeristen, beter op de kaart te zetten en een economische stimulans te geven. Het feestjaar 2018 komt hiermee voor de doorsnee IJlster niet zomaar uit de lucht vallen, maar is het voorlopige sluitstuk van zoveel mogelijk gezamenlijk gedragen ervaringen van alles dat in de voorgaande jaren geïnitieerd is. De twee doelstellingen staan daarmee allerminst op zich: het succes van de tweede doelstelling komt het succes van de eerste doelstelling ten goede.

De wijze waarop de stichting bovenstaande wil realiseren bepaalt in hoge mate het succes. Expliciet uitgangspunt in de totstandkoming (alles ‘tussen droom en daad’) van initiatieven is in de visie van de stichting door en voor IJlsters. Het creëren van draagvlak onder de bewoners en organisaties van IJlst is van fundamenteel belang voor het bereiken van de doelstellingen. De stichting betrekt dan ook vanaf het ontstaan diverse organisaties, verenigingen, ondernemers alsmede de gemeente Súdwest-Fryslân en de Provinsje Fryslân in haar plannen. De initiatieven richten zich op de IJlster bevolking, waardoor de stichting breed draagvlak voor de doelstellingen wil creëren. De stichting wil dan ook katalysator zijn: alle inwoners worden opgeroepen ideeën aan te dragen of anderszins (actief of passief) bij te dragen aan de doelstellingen van de stichting.

Kracht van de stichting

De stichting is oorspronkelijk ‘van onderop’ en werkend aan concrete projecten ontstaan, toen bleek dat een rechtsvorm nodig was als formele subsidieaanvrager. Met andere woorden: nog vóórdat er een stichting was, waren projecten al in gang gezet. Voor en door IJlsters. Dit accentueert de practische, resultaatgerichte insteek van de stichting. Het contact van het bestuur met inwoners, verenigingen, ondernemers en de gemeente zijn goed en de lijnen zijn kort. De agenda van het bestuur kan snel wijzigen naar de actualiteit en er is sprake van een toegankelijke ‘ons kent ons’ aanpak. De achtergrond van de bestuursleden is divers en wijdvertakt in de IJlster samenleving, werkzaamheden worden onbezoldigd verricht vanuit een intrinsieke motivatie de doelstellingen te verwezenlijken. Projecten kennen geen jarenlange looptijd, maar hebben een duidelijke kop en staart waar de inwoners van IJlst nadrukkelijk bij worden betrokken: voor en door IJlsters dus.

Onderscheidende positie van de stichting

Hoewel het maatschappelijk middenveld van IJlst diverse organisaties kent die raakvlakken hebben met onze tweede doelstelling, neemt Stichting IJlst 750 gezien haar activiteiten een onderscheidende positie in. De stichting vult een leemte, zoals blijkt uit de volgende opsomming van organisaties, maar heeft de nadrukkelijke wens uitgesproken er waar mogelijk mee samen te werken. Het zoeken van de verbinding is niet voor niets een belangrijk aspect van onze missie.

De vereniging Stadsbelang IJlst is reeds langere tijd een belangrijke gesprekspartner van de gemeente als het gaat om het voorzieningenniveau in de stad. De vereniging beweegt zich hierbij met name op het vlak van ontwikkeling van stadsvisies en het (periodiek) meepraten over gemeentelijk beleid. De functie van VVV Zuidwest Friesland is gelegen in de promotie van Sneek en IJlst en dorpen aan de zuidwestelijke kant daarvan, met als doel het bevorderen van het toerisme en reacreatie. Vereniging De Koepel heeft als doelstelling het af en toe organiseren van activiteiten voor en door IJlsters, tweejaarlijks resulterend in meerdaagse ‘stadsfeesten’. Het bestuur van De Koepel heeft zich recentelijk genoodzaakt gezien de activiteiten te stoppen. Het tweedaagse 2015Festival zet zich sinds 2005 jaarlijks in om de bezoekers van het festival door middel van een onderscheidende programmering bewust te maken van de acht door de Verenigde Naties geformuleerde Millenniumdoelstellingen. De Ondernemersverening IJlst, tot slot, heeft als primaire doel het bevorderen van het ondernemersklimaat.

Stichting IJlst 750 richt haar activiteiten niet op een vrij groots opgezet en jaarlijks terugkerend feest, maar kiest voor meerdere concrete initiatieven en activiteiten gedurende het jaar. Onze werkwijze is daarmee als ‘dynamisch’ en ‘activistisch’ te typeren. Tegelijkertijd kiest onze stichting er expliciet voor zich niet op het speelveld van de andere organisaties te bewegen, mits (bij uitzondering) de stichting daar om wordt gevraagd.

Organisatie

Rechtsvorm

Stichting IJlst 750 is, de naam zegt het al, een stichting. De stichting is op 24 januari 2013 voor onbepaalde tijd ingeschreven bij notariskantoor Ellemers in Sneek onder inschrijfnummer CD 2122870 / 21249591. De in de oprichtingsakte beschreven doelstellingen, verwoord onder artikel 2, luiden:

‘De stichting heeft ten doel het organiseren van de viering van zevenhonderd vijftig jaar stadsrechten van de stad IJlst in tweeduizend achttien. In de aanloop naar deze viering initieert en/of realiseert de stichting projecten die bijdragen aan het vergroten van de levendigheid en het verfraaien van de stad IJlst, het vergroten van de band tussen de inwoners en de stad IJlst, het kweken van historisch besef onder de inwoners, het aanwakkeren van de saamorigheid en het versterken van de lokale economie en voorts al hetgeen met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin van het woord’.

In de oprichtingsakte is beschreven dat het vermogen van de stichting gevormd zal worden door subsidies en donaties; schenkingen, erfstellingen en legaten en alle andere verkrijgingen en baten.

 Het bestuur

Het bestuur van Stichting IJlst 750 bestaat uit negen personen, waaronder een voorzitter, secretaris en penningmeester. Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het (bewaking van) het inhoudelijk beleid, financieel beheer en de wijze waarop de stichting zich vanuit haar naam extern profileert.

Projecten en activiteiten worden niet direct vanuit het bestuur geïnitieerd, maar in principe gedelegeerd aan werkgroepen. Ieder bestuurslid heeft zitting in een werkgroep, waarmee de lijnen naar het bestuur kort blijven en borging van de centrale doelstellingen gegarandeerd is. Een belangrijke taak van het bestuur is het toekennen van budgetten aan initiatieven die vanuit de werkgroepen ontstaan.
Voor het bestuur staat integriteit in de meeste brede zin hoog in het vaandel. Dat betekent dat bestuursleden waken voor tegenstrijdigheden tussen persoonlijke belangen en het bestuurslidmaatschap.

Het bestuur vergadert in principe eens per maand; ieder bestuurslid kan onderwerpen aandragen voor de vergadering. De voortgang van de activiteiten van de werkgroepen is een vast onderdeel van de vergadering, omdat van daaruit de concrete activiteiten plaatsvinden.

 De werkgroepen

Stichting IJlst 750 kent vier werkgroepen, die ieder hun eigen doelstellingen hebben geformuleerd, uiteraard in het verlengde van de centrale doelstellingen van de stichting. Bestuursleden van de stichting hebben zoveel mogelijk zitting in een werkgroep. De werkgroepen zijn geen afzonderlijke entiteiten, maar stemmen daar waar nodig af en werken samen. Leden hebben soms zitting in twee werkgroepen, hetgeen ook geldt voor bestuursleden. De werkgroepen leggen voor hun werkzaamheden middels het vertegenwoordigende bestuurslid verantwoording af aan het stichtingsbestuur. De werkgroepen hebben een bezetting tussen de vier en zes leden. De stichting kent de volgende werkgroepen:

  • Werkgroep communicatie – verzorgt de communicatie en PR van diverse activiteiten, inclusief die in het kroonjaar 2018; onderhoudt de website, zorgt voor periodieke berichtgeving aan inwoners, zorgt voor persmomenten en ondersteunt ten behoeve van sponsoring en fondsenwerving.
  •  Werkgroep evenementen – ondersteunt verenigingen bij de organisatie van evenementen in (de opmaat naar) 2018, beheert lijsten van vrijwilligers, organiseert zelfstandig evenementen/activiteiten, ordent en coördineert initiatieven, stemt deze af en helpt zo nodig bij de organisatie ervan.
  •  Werkgroep historie – realiseren ‘belevingsroute IJlst 1868’, routekaart door en rond IJlst (‘8 van IJlst’) en beschrijven geschiedenis historie IJlster ondernemers en verenigingen.
  • Werkgroep gastvrij – formuleert en ontwikkelt initiatieven die zich richten op uitingen in de openbare ruimte van IJlst; richt zich op verbetering van de algemene indruk van de stad op gasten door middel van bv. bebording en bakens.

Activiteiten

 Actuele activiteiten

Inmiddels is het eerste opgeleverde concrete project onder de verantwoordelijkheid van onze stichting een feit, een aantal anderen zijn volop in ontwikkeling.

De werkgroep historie heeft begin juni 2014 de routekaart ‘8 van IJlst’ gepresenteerd. Dankzij gemeentelijke subsidie en co-financiering door een aantal IJlster ondernemers is het mogelijk de kaart, met een eerste oplage van 15.000 stuks, gratis beschikbaar te stellen voor belangstellenden. De kaart zal verkrijgbaar zijn bij ondernemers, VVV’s, hotels etc. in IJlst en omstreken, inclusief Sneek.

In september 2014 zal ‘belevingsroute IJlst 1868’ gepresenteerd worden, ook door de werkgroep historie. De historie van IJlst zal aan de hand van 18 verhalen, die te downloaden zullen zijn via website en app, bij karakteristieke gebouwen en plaatsen, vanuit een historische persoon verteld worden. De route is tevens onderdeel van de routekaart ‘8 van IJlst’. De teksten worden ingesproken in Nederlands, Frysk, Engels en Duits.

In ontwikkeling is tevens een door de werkgroep evenementen groots opgezet openingsspektakel, dat in september 2014 plaats gaat vinden. Het muziektheater op locatie, waar meer dan 100 kunstbeoefenaars aan deel zullen nemen (deels professionele acteurs), staat onder artistieke leiding van Ypy Zysling en vindt plaats op drie historische en hedendaagse locaties in IJlst. Naderhand komt een cd beschikbaar met de opnames. Het muziektheater is het ‘officiële’ startmoment in de opmaat naar 2018.

Onlangs hebben onder regie van de werkgroep gastvrij diverse workshops plaatsgevonden onder de noemer ‘Ooitgedagt’. Inwoners van IJlst alsmede kinderen van basisscholen kwamen in grote getale op om samen met architecte Nynke-Rixt Jukema tot voorstellen voor ‘bakens’ (markering) bij de waterentree van IJlst te komen. Er zal een keuze worden gemaakt uit de voorstellen, de gemeente staat garant voor de financiering en plaatsing van de bakens.

Toekomstige activiteiten

Door het bestuur is inmiddels een inventarisatie geweest van mogelijke nieuwe projecten, die in de komende jaren t/m 2018 tot stand gebracht kunnen worden. Het gaat vooralsnog om een gedachtenexcercitie, nog nagenoeg niet om concreet vormgegeven projecten.

Om grip te houden op en richting te geven aan de diverse activiteiten wordt gedacht binnen een viertal ‘lijnen’, waarlangs de verschillende initiatieven gelegd worden. In 2018 kennen deze lijnen een zeker ‘slotstuk’  die in de jaren tot 2018 vooraf worden gegaan door een aantal mogelijke activiteiten die zich op hetzelfde terrein, dus in dezelfde lijn begeven. Deze activiteiten hoeven dan ook niet op zichzelf te staan, maar kunnen alvast een doorkijkje zijn naar en de verbinding maken met 2018. Gedacht wordt aan:

Cultuurhistorische lijn,

Sport/bewegingslijn,

Theater/podiumkunstenlijn,

Muzieklijn, Dit betekent echter niet dat we ons in het kroonjaar 2018 louter richten op de vier vermelde evenementen. Het is daarnaast ook geen reële gedachte om finale uitspraken te doen over de exacte aard en omvang van de projecten over vier jaar. In de visie van het bestuur is de kracht vooral gelegen is in meerdere, relatief kleine projecten met duidelijke kop en staart. In 2018 zou deze gedachte uit moeten monden in iedere maand een evenement/activiteit. Doel is in ieder geval het zoveel mogelijk betrekken van basisscholen, verenigingen, geestelijk leven, ondernemers. Kortom: het gehele IJlster maatschappelijke middenveld.

Het bestuur van onze stichting stelt vast dat de doelen van LCH18 en onze doelstellingen in elkaars verlengde liggen, wat samenwerking mogelijk zou moeten maken. Inmiddels heeft het eerste contact plaatsgevonden en mogelijkheden zullen nader onderzocht worden. Om met projecten aan te kunnen haken bij LCH18, moet aan een aantal criteria worden voldaan. Er ligt een uitdaging voor het bestuur om, met 2018 als stip aan de horizon, uiterlijk kort na de zomervakantie activiteiten in te dienen bij LCH18.